Tot nu toe zijn we de enige niet-Brazilianen. En niemand spreekt een woord engels. We hebben al kennis gemaakt met de kinderen aan boord. Dat was gisteren al. Toen waren we al in Santarem en gingen 's middags al op zoek naar een boot om maandag naar Manaus te varen. Die vonden we al snel. Een vrachtboot met drie dekken waarvan de middelste bestemd was voor de hangmatten van de passagiers. Het onderste dek en het ruim is voor de vracht. Op het bovendek zonder dak is het overdag te heet in de zon. Het is een leuke Braziliaanse familie die eigenaar is van de boot. Nadat we besproken hadden voor maandag werden we uitgenodigd om mee naar de Praia te gaan. Omdat in Santarem op zondag alles dicht is en er dus niet veel te beleven valt gingen we graag op de uitnodiging in. Het was ongeveer drie kwartier varen naar een prachtig wit strand. De kinderen zwommen en voetbalden en maakten erg veel plezier. Wij deden ons best te ontdekken hoe de familie in elkaar zat. Opa, oma, vaders en moeders, wie bij wie en welke kinderen bij welke ouders hoorden. Het was een zeer geslaagde middag en samen met de onverwachte kerkdienst van die morgen een heel geslaagde verjaardag. Vanmorgen hebben we eerst onze hangmatten, die moest je zelf meenemen, gekocht in de stad en deze samen met onze bagage naar de boot gebracht. Verder is de bootreis inclusief eten; water en koffie ander drinken kan op de boot gekocht worden. Daarna hebben we boodschappen gedaan in Santarem. Wat een verschil met gisteren. Toen was bijna alles gesloten, nu was alles open, ook de markt aan het water. Het was overal erg druk. Veel bootjes ook met mensen die waarschijnlijk in dorpjes verderop aan de rivier wonen en in Santarem hun boodschappen doen. Ook nog maar wat extra lekkernijen en water ingeslagen, je weet maar nooit. Toen we weer op de boot kwamen werden we door de kinderen, waar Marinus gisteren mee voetbalde al weer hartelijk begroet. Ze bleven erg om ons heen hangen, misschien omdat we zo raar praten. Zij praten maar Portugees tegen ons. We leren hun ook wat Nederlandse woordjes. Onze snoepjes vonden ze lekker. Ondertussen komen allerlei handelaren langs, op de boot en in bootjes naast de boot, om koekjes, snoepjes en allerlei fruit en dergelijke te verkopen. We slaan nog maar wat in, want met al die kinderen zal het wel hard gaan.
Maandagmiddag 4 uur. We vertrekken. Al vanaf halftwaalf zijn we op de boot, in onze hangmat of wat lopen en kijken. Zodra we in de zon komen is het bloedheet. Omdat we gisteren op het strand al fors verbrand zijn is het nu extra opletten. Maar verveeld hebben we ons niet. Het was een komen en gaan van allerlei bootjes, vracht werd ingescheept, zelfs de romp van een vliegtuigje werd aan boord gebracht en telkens kwamen er passagiers bij die een plekje zochten om hun hangmat op te hangen. Ik begin me een beetje zorgen te maken. Hoe moet dat straks met wassen en plassen? Vergelijkingen met de treinreis van vorig jaar komen op. Maar nu is alles wat primitiever: meer mensen op een kleiner oppervalk met slechtere voorzieningen. De wc stinkt nu al. Gelukkig hebben we desinfecterende doekjes en zeep meegenomen! Er staat ook een tank met drinkwater, die elektrisch gekoeld wordt. Aan een koordje hangt een beker naast de tank die iedereen kan gebruiken. Blij dat we zelf bekers bij ons hebben. Er is absoluut geen privacy. We blijven de enige niet-Brazilianen aan boord en er is werkelijk niemand die iets anders spreekt dan Portugees. Vlak voor vertrek kwam de taxi chauffeur, die ons vanmorgen met de bagage gebracht had, aan boord. Hij was op zoek naar ons. Van hem, hij sprak enkele woorden engels, kregen we een leuk souvenir van Santarem en hij wenste ons een goede reis. Ontzettend leuk zo'n ervaring. Nog een verschil/overeenkomst met de treinreis: er staan wel prullenbakken, maar er verdwijnt ook erg veel over de reling.

Dinsdag 19 februari
Eigenlijk heb ik geen zin om te schrijven. Wat wil je, lekker lui in je hangmat heen en weer wiegen en uitkijken over het water en de oevers van de Amazone. Gisteren ben ik niet meer aan schrijven toegekomen. Het is hier al vroeg donker. Toch weer veel beleefd. Alleen al het eten aan boord. Ik had me al afgevraagd hoe dat zou gaan. Het eten zat bij de prijs in, ongeveer 22 euro voor drie dagen en twee nachten, maar een restauratie zag ik natuurlijk nergens. Ook geen keuken, maar die hadden ze beneden. Nou met eten doen ze hier niet zo moeilijk. Er is een tafel aan de kant, hier kunnen acht mensen aan zitten. Het werd een eenpans maaltijd. Dit keer was het een soort soep met vlees en bot, aardappels, groente en vermicelli. Er gaan achter elkaar mensen aan zitten en je schept maar op. Als je klaar bent met eten stap je op en je plaats wordt ingenomen door de volgende. Veel mensen hebben een eigen pannetje meegenomen en scheppen dat vol. Dan kan er op of onder de hangmat gegeten worden. Je krijgt alleen een bord en een lepel en tussendoor worden deze even afgewassen en direct weer gebruikt voor de volgende. Het ging erg snel en soepel allemaal. Schuin achter mij lag een mevrouw in haar hangmat met een boek. Dat maakte me nieuwsgierig want dat kom je hier nauwelijks tegen. Op het boek stond duidelijk "historia" en ik vroeg of het historia Brasilia was. Dat was het, zij was "professore generale historia Brasilia". Of dat nou professor is of lerares was vroeg ik me af. Ik vroeg of ze engels sprak maar helaas, dus van verdere conversatie kwam niet veel meer terecht. Vanmorgen vroeg ging ze van boord bij onze eerste stop bij een klein stadje Odidos. De dag begint hier erg vroeg. Al voor zessen stonden mensen zich al te wassen. Men leeft hier van zonsopgang tot zonsondergang. We gaan daar al gauw in mee. Gisteravond sliepen we ook al om halfnegen. In het hotel in Santarem verbaasden we ons al over de ontbijttijden. Deze is van zes tot negen 's morgens. Omdat we ons daar ook nog eens vergist hadden in de plaatselijke tijd zaten we daar al om kwart voor zeven aan het ontbijt. En dat op zondagmorgen in de vakantie. Vanmorgen dus ook al weer erg vroeg wakker. Het ontbijt was ook al vroeg: halfzeven. Koffie was er genoeg. We schonken onze bekers helemaal vol met zwarte koffie. Lekker! Telkens wees men ons op de melk die op tafel stond, maar nee die hoefden we niet. De Brazilianen drinken de koffie anders. Een klein beetje koffie met zeer veel melk en veel suiker. Of overdag een heel klein kopje zwarte koffie. Toen de boot aangemeerd lag bij het dorpje liep er een jongen langs met een kruiwagen waarin een grote ketel stond. Ik vroeg of hij koffie verkocht. Nee dus. Wat het was weet ik niet, het was wit, dik en klonterig. Er ging nog wat bij uit een blikje en je kon er ook nog kaneel op krijgen. Iets van kokos misschien? Dat dronk ik wel op Isla Marguerita maar dan met rum erin. In het blikje zat zeker geen rum. Maar hij deed goede zaken. Voor de rest bestond ons ontbijt uit verse broodjes, waar je eventueel margarine op kon doen. Misschien hadden we gisteren toch maar wat kaas moeten kopen bij een van de handelaren. Hebben we niet gedaan, het zou toch maar gaan zweten met die hitte. Nu dus droog brood eten, geen probleem toch. Om negen uur wilde ik me eens gaan wassen. Volgens mij was ik de laatste. In de wc is ook een douche, maar ik zou niet weten hoe je hier kan douchen en toch je kleren droog houden, nergens een haakje of een spijker. Dus even behelpen. Het douche water, en het water bij de wastafels komt zo uit de Amazone. Gisteravond had ik daar al de primeur van mijn leven: tanden poetsen aan een wastafel vol mieren en een kakkerlak. Vanmorgen was de wastafel schoon. Er zijn 's avonds duidelijk meer insecten dan overdag. We varen alweer een poosje bij licht. Langs de oevers staan regelmatig huisjes, soms met een klein kerkje erbij. Alles is gebouwd op palen. Soms duidelijk bewoond en sommige lijken onbewoond, of is alleen aan de was of een paar geiten te zien dat het bewoond is. Nergens een auto maar wel overal een aanlegsteigertje en een roeibootje. Op een gegeven moment zagen we twee vrouwen uit alle macht met hun kano naar onze boot roeien. Ze waren op tijd maar het touw dat ze gooiden mistte of werd niet gevangen. De motor van onze boot werd uitgezet zodat we rustig door het water gleden en de beide dames moesten weer zeer hard peddelden om ons in te halen. In een koelbox hadden de vrouwen vis die te koop werd aangeboden. Er werd onderhandeld maar het kwam niet tot kopen. We hadden gehoopt vanavond te kunnen kiezen uit vlees of vis maar helaas het zal wel vlees zijn. Vanmorgen bij het eerste dorpje waar we gestopt waren werden twee grote stukken rundvlees aan boord gebracht. Om elf uur is het weer etenstijd. Er wordt ons gewezen op nog twee lege plaatsen aan tafel. De mensen aan boord zijn erg aardig voor ons. Sommige proberen met ons te communiceren maar het blijft meestal bij glimlachen. De hele kleine kinderen beginnen aan ons te wennen en lachen naar ons. Net was er een kleintje bij Marinus in de hangmat. Eventjes maar, toen weer snel naar zijn moeder, die overigens naast Marinus "hangt". Vanmorgen kwam er ook iemand langs die een nieuw vervoersbonnetje voor ons uitschreef. De oude moesten we inleveren. Waarom? Geen idee. Er wordt dus goed een passagierslijst bijgehouden wat natuurlijk wel belangrijk is. Op de nieuwe bon worden onze namen netjes "nagetekend". We varen nog steeds redelijk dicht langs de oever. De vegetatie is erg afwisselend. We zien ook veel vogels en vlinders. Vooral de vlinders zijn erg mooi van kleur. Vannacht zag Marinus een grote zwarte vlinder met felgroene randen bij de wasbakken. Maar ze zijn er in allerlei kleuren. Om kwart over twaalf stoppen we bij het dorpje Parintins. Benieuwd of er nog nieuwe passagiers aan boord komen. Ja dus. Tegelijk wordt de boot overspoeld met kinderen en volwassenen die van alles aan je willen verkopen. We blijven maar in onze hangmat. Ten eerste om de bagage in het oog te houden en ten tweede nemen we in onze hangmat meer ruimte in beslag zodat er dan niemand tussen ons in komt hangen. We willen toch wel graag naast elkaar blijven "hangen". Wel wordt er een hoop bagage bij ons in de buurt gedumpt. Al met al een drukte van belang. Net nog een poosje boven op het dek gezeten. De zon was even minder fel door wat bewolking. In de felle zon is het echt niet uit te houden. We zagen weer huisjes van hout of riet met palmbladdak. Soms afgelegen, dan weer een aantal tamelijk dicht bij elkaar en soms lijkt het wel een dorpje. Je vraagt je af wat die mensen hier de hele dag doen, want bijna altijd zie je mensen en kinderen. Ook zagen we veel vrouwen en kinderen langs de oever de was doen in het bruine Amazone water. Op plekken met dicht oerwoud horen we de vogels boven het geluid van de motor uit, en wat een verscheidenheid aan bomen en planten. Je kan aan de waterkant zien dat het water vaak hoger staat. Het regenseizoen is van februari tot juni. In juni zal de rivier veel breder zijn. Bomen liggen vaak afgebroken half in het water en veel boomstammen drijven met de rivier mee. Veel zand ook, vandaar dat het water er zo bruin uit ziet. Ik maakte een foto op het bovendek van een paar jongentjes die daar op de bank zaten en gaf ze alle vijf een snoepje. Even later gebaarde ze me dat ik nog een foto moest maken. Toen ik omkeek zat er nog een schattig meisje bij, dus nam ik nog een foto en gaf het meisje ook een snoepje, want daar ging het natuurlijk om.

Woensdag 20 februari
Vanmorgen pas om halfzeven wakker. Rondom de boot waren zeilen naar beneden gelaten en ik hoorde een gekletter op het bovendek. Regen. O ja het was regentijd. En ik hing precies onder een lekkend dak. Dus een stuk van mijn hangmat en badlaken waaronder ik sliep waren nat. Even opzij schuiven dus. Het was een drukte van belang want het ontbijt was al aan de gang. Marinus bracht me koffie in mijn hangmat. Om halfacht stopten we bij een klein stadje Itacoatiara. Hier was het erg rustig op de kade vergeleken met gisteren. Geen handelaren hier, zou dat door het weer komen? Het is inmiddels wel weer droog en de zeilen worden opgerold. Gelukkig want nu zien we weer wat. Het is nog wel erg bewolkt. De temperatuur is aangenaam hoewel voor de tropen niet erg warm. Er gaan een stuk of tien mensen van de boot af en er komt niemand meer bij. Naast me hangt een meisje dat gisteren in Parintins op de boot gekomen is. Ze begint een gesprek met mij. Haar broer komt er ook bij en draait een shagje van Marinus. Ze woont in Manaus en is bij familie geweest in Parintins, ik geloof bij haar vader. Dit alles is niet eenvoudig. Ze spreekt Portugees met een enkel woord engels. Maar we komen er wel uit. We vertellen haar van onze dagen in Brazilië en wat we nog gaan doen. Het is overal hier, mensen zijn erg vriendelijk en proberen contact met je te krijgen ondanks de taalbarrière. Om acht uur vertrekken we weer. Een korte stop dus. Veel regen vandaag. Telkens gaan de zeilen weer naar beneden. Zodra het regent koelt het ook erg af. Dan gaat de trui aan en soms trek ik het badlaken over me heen. Zodra het ophoudt met regenen gaat het zeil weer omhoog. Dan kunnen we tenminste weer wat zien. Het landschap is hetzelfde als gisteren. De boot wordt ook regelmatig geveegd en gedweild. De wasbakken schoongemaakt en misschien de wc's ook wel. Ze blijven stinken. Vanmorgen heb ik me niet gewassen. Ik geef de voorkeur aan mijn eigen vuil dan dat van een ander. Gisteren maakte ik een lelijke smak bij het omkleden in de wc. Dat dus niet weer. Wanneer komen we aan? Geen idee. We maakten nog een korte stop bij enkele huisjes. Er was ook een winkeltje waar door velen iets werd gekocht. Wij hadden genoeg bij ons. We stonden over de reling over het water te kijken. Het was net weer even droog. We zagen grote vissen net als dolfijnen boven water komen. Het waren bota's of zoiets zei een jongetje. Het waren er veel en erg leuk om te zien. Mijn buurvrouw ligt te lezen in een Johannes evangelie. Straks eens een vraag over stellen. Ze gaf me een foldertje waar boven stond Santa Expeditio. Ze probeerde dit uit te leggen wat dat was. Las een stukje voor. Wat we ervan begrepen was dat we dagelijks konden komen bidden als we problemen hadden. We bewaren de foldertjes. Als we over een aantal dagen bij Johan en Jeanette zijn in Belo Horizonte kunnen we wel meer uitleg krijgen van wat er op staat. Wat we wel begrijpelijk kregen is dat we baptist zijn oftewel protestant en zij katholiek. Geen probleem toch. Het begon donker te worden en er heerste al wat opruim koorts. Over een uur of zo komen we aan in Manaus. Ook wij begonnen maar eens rustig met inpakken, de hangmatten oprollen en inpakken als een zeer bijzonder souvenir van de bootreis. Morgen zijn we een dag in Manaus en daarna gaan we een drie daags verblijf in de jungle beginnen, dat zal ook wel weer het een en ander aan belevenissen opleveren.